Oznaczenie pozycji GTU służące identyfikacji poszczególnych transakcji jest elementem nowego Jednolitego Pliku Kontrolnego JPK VAT. W nowym JPK towary lub usługi, należące do jednej z trzynastu grup towarowych, będą musiały mieć przypisane właściwe kody GTU.
Oznaczenia w nowym JPK są niewątpliwie wyzwaniem przy rozliczeniach podatkowych.
Czego dotyczy i kiedy powinno się stosować kod GTU 09
W wykazie kodów GTU znajdującym się w rozporządzeniu Ministra Finansów Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, kod GTU 9 dotyczy:
dostawy leków oraz wyrobów medycznych
produktów leczniczych,
środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego
objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.).
Art. 37av ust. 1 mówi, że: “Przedsiębiorca zgłasza Głównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu zamiar:
wywozu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub
zbycia podmiotowi prowadzącemu działalność poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, zawartych w wykazie, o którym mowa w ust. 14.”
Obowiązek stosowania kodu GTU od 1 października 2020 spoczywa więc na czynnych podatnikach VAT, którzy dokonują dostaw określonych leków oraz wyrobów medycznych.
Ponieważ w przypadku kodu GTU 9 powstało sporo wątpliwości, poniżej postaramy się wyjaśnić najważniejsze z nich i podsumować co wiemy na temat nowego obowiązku nałożonego na przedsiębiorców.
Ustawodawca zawęził grupę leków, wyrobów niemedycznych i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia objętych obowiązkiem oznaczania kodami GTU wyłącznie do takich, które muszą być zgłaszane w momencie wywozu z RP lub zbycia podmiotowi prowadzącemu działalność poz terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Obowiązek ten dotyczy wyłącznie wyrobów zawartych w wykazie wyrobów zagrożonych brakiem dostępności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzonym przez Ministra właściwego do spraw zdrowia na podstawie informacji przekazywanych przez Głównego Inspektora Farmaceutycznego (tzw „lista antywywozowa”)
Wykaz leków zagrożonych dostępnością można sprawdzić w obwieszczeniu w dzienniku urzędowym Ministra Zdrowia publikowanym co najmniej raz na dwa miesiące. GTU 09 musi być stosowany we wszystkich przypadkach kiedy produkt znajduje się na liście. Leki oraz inne substancje i wyroby nie znajdujące się na liście nie muszą być oznaczane kodami GTU.
W odpowiedziach na wątpliwości podatników MF wyjaśniło że:
oznaczeniu podlegają również faktury korygujące wystawione do faktur otrzymanych przed 1 października
gdy jednak pierwotna faktura sprzed 1 października zawierała towary i usługi, które według nowych przepisów są objęte GTU, a korekta dotyczy tylko towarów i usług nie objętych GTU, nie ma obowiązku oznaczania faktury korygującej
oznaczenia dotyczą również faktur sprzed 1 października, jeżeli będą wykazywane w okresie rozliczeniowym rozpoczynającym się od tego dnia.
Zgodnie z informacją Ministerstwa Finansów kod GTU 9 dotyczy także faktur wystawionych przed dostawa leków. Nawet jeśli w momencie jej wystawienia, leki nie były wymienione na tak zwanej „liście antywywozowej” ale znalazły się tam w momencie dostawy. Termin wystawienia faktury nie powoduje automatycznie powstania obowiązku oznaczenia transakcji kodem GTU 9. Kluczowe w tym wypadku jest występowanie produktu na liście w terminie powstania obowiązku podatkowego.
Oznaczeniu kodem GTU 09 nie podlegają leki wykorzystane w trakcie zabiegów i usługi. Również nieodpłatne przekazanie leków np. w celu wsparcia organizacji pożytku publicznego nie jest musi być oznaczane kodem 09.
Dostawy prywatne dokonywane za pomocą faktur, na rzecz osób nie będących podatnikami VAT a także przekazywanie leków refundowanych poprzez dostawę nieodpłatną (faktura wystawiona na kwotę 0 zł lub na wartość leku po odjęciu kwoty refundowanej) podlegają oznaczeniom kodem GTU. Natomiast otrzymanie dotacji która nie jest dokumentowana fakturą VAT (nie stanowi sprzedaży w rozumieniu art 2 pkt 22 ustawy o VAT) nie podlega pod dodatkowe oznaczenie GTU_09)
W przypadku faktur obejmujących dostawę leków znajdujących się w wykazie i poza nim, kodem GTU oznaczana jest cała faktura. Możliwe jest rozdzielenie dostawy na dwie faktury, jedna będzie zawierała leki objęte wykazem a druga leki spoza wykazu. W tym przypadku kodem 09 w JPK_V7 oznaczona będzie tylko ta pierwsza.
Obowiązek oznaczania kodem GTU 9 w nowym JPK V7 dotyczy także faktur zaliczkowych i końcowych, nawet jeśli faktura końcowa zostanie wystawiona do faktury zaliczkowej, dla której obowiązek podatkowy powstał przed 1 października 2020 r. W tym przypadku fakturę końcową wystawioną po 1 października należy oznaczyć kodem GTU.
Na fakturach wystawianych przez podmioty dokonujące dostaw nie ma obowiązku oznaczania kodów GTU. GTU 9 musi występować wyłącznie w pliku JPK V7. Ale podanie numeru kodu GTU na fakturze nie jest błędem i nie musi być korygowane. Nabywca leków nie raportuje kodu GTU, jest to obowiązek spoczywający wyłącznie dostawcy.
Ponieważ brak oznaczenia kodów GTU w JPK V7 jest zagrożone sankcją grzywny 500 zł za każde uchybienie, warto aby dostawca na bieżąco monitorował wykaz wyrobów zagrożonych brakiem dostępności. Zmiana w wykazie będzie jednoznacznie skutkowała koniecznością kontroli GTU na dzień powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT.
Nowe przepisy ciągle budzą wątpliwości wśród przedsiębiorców. Właściwe oznaczanie faktur nie jest tak oczywiste jak by się wydawało. Wśród wielu rozwiązań przygotowanych przez Hogart, w przypadku wątpliwości związanych z właściwym stosowaniem kodów GTU, na uwagę zasługuje Wyszukiwarka Kodów GTU.
Narzędzie to stworzone zostało z myślą o wyszukiwaniu mapowań kodów CN/PKWiU/EAN na kody GTU. Umożliwia ono wyszukiwanie informacji wg fragmentów kodów jak i nazw produktów. Dzięki mapie można szybko wyszukać informacje, odnaleźć mapowania kodów produktowych na GTU, czy zidentyfikować, że pewne kody nie wskazują jednoznacznie na nową kodyfikację GTU, a tym samym, że sprawa wymaga dodatkowej identyfikacji.
Zaleta naszego rozwiązania jest niewątpliwie możliwość oszczędzenia czasu w analizowaniu wymagań raportowych.