Jednolity Plik Kontrolny (JPK) to polski odpowiednik Standard Audit File-Tax – (SAF-T). Pierwotnie rozwiązanie zostało opracowane przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Pierwszym krajem, który zdecydował się na wprowadzenie SAF-T była Portugalia, następnie Francja, Niemcy, Luksemburg i Austria. W przypadku Polski wdrożenie rozłożone zostało na trzy etapy. I etap wejścia w życie opisywanego systemu miał miejsce w lipcu 2016 r. (dla dużych przedsiębiorstw), II – w styczniu 2017 r. (dla małych i średnich firm), natomiast III – w styczniu 2018 r. (dla mikroprzedsiębiorców).
Celem wprowadzenia JPK było usprawnienie działania organów podatkowych oraz standaryzacja danych przekazywanych przez przedsiębiorców do urzędu podatkowego. Docelowo JPK miał zatem wpłynąć na skrócenie czasu potrzebnego do przeprowadzenia czynności sprawdzających i kontrolnych, jak również pomóc w identyfikacji nieprawidłowości powstałych w zakresie rozliczeń podatku VAT.
JPK_VAT od stycznia 2022 r.
Od chwili wejścia w życie jednolitego pliku kontrolnego, zasady obowiązujące podatników przy rozliczaniu JPK_VAT ulegały wielokrotnym zmianom. Najświeższa z nich miała miejsca w styczniu bieżącego roku. Mowa o nowej formie dokumentowania transakcji przy użyciu faktur ustrukturyzowanych.
Począwszy od 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorcy zobowiązani są do stosowania najnowszej wersji schemy JPK (do okresów rozliczeniowych przypadających od chwili wejścia w życie opisywanej zmiany). Z kolei w przypadku okresów raportowanych przypadających od rozliczeń za październik 2020 r. do grudnia 2021 r. winni oni stosować starszą (tj. poprzednią) wersję pliku JPK.
Opisywane zmiany wymagają od przedsiębiorców dostosowania używanych przez nich systemów księgowo – finansowych do nowych wymogów ustawodawcy. Takie działanie jest konieczne bez względu na fakt, czy wyżej wspomniane zmiany dotyczą bezpośrednio danego przedsiębiorcę czy też nie. Nowa schema różni się bowiem od jej poprzedniej wersji także pod względem technicznym. Z tego powodu przesłanie starszej schemy JPK (za okres rozliczeniowy od początku 2022 r.) przy użyciu bramki Ministerstwa Finansów nie będzie możliwe.
Tym samym przedsiębiorcy zobowiązani są do zachowania w systemach księgowo – finansowych obu struktur pliku JPK tj. JPK_V7M/JPK V7K (dla okresów rozliczeniowych od października 2020 r. do końca 2021 r. ; w tym do korekt tych okresów), jak również JPK_V7M (2)/JPK_V7K (2) (dla rozliczeń od stycznia 2022 r.)
Zakres wprowadzonych zmian
Zmiany wprowadzone do najnowszej schemy JPK obejmują:
- aktualizacje techniczne, dot. m.in. schemy słownikowej, definicji okresów, za które JPK może zostać złożony (od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2050 r.), zmiany w zakresie kodu i wariantu formularza,
- dodanie do części deklaracyjnej JPK pól uwzględniających aktualne terminy zwrotu VAT, tj. 15 oraz 40 dni,
- dodanie w części deklaracyjnej pola umożliwiającego zaznaczenie czy podatnik składający JPK ułatwia czynności obejmujące dostawę towarów, w przypadku których wysyłka lub transport rozpoczyna się lub kończy na terytorium kraju lub świadczenia usług, w odniesieniu do których miejsce świadczenia znajduje się na terytorium kraju,
- aktualizację oznaczeń szczególnych w części ewidencyjnej JPK, w tym uwzględniająca oznaczenia GTU,
- usunięcie ze struktury pliku oznaczeń MPP po stronie sprzedaży oraz zakupu (mechanizm podzielonej płatności), EE (świadczenie usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych) oraz SW (dostawa w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju),
- dodanie nowych oznaczeń związanych z implementacją przepisów w ramach pakietu VAT e-commerce tj. WSTO_EE (wewnątrzwspólnotowa sprzedaż na odległość towarów oraz świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych na rzecz podmiotów w relacji B2C) oraz IED (ułatwianie przez podatnika dostaw lub sprzedaży na odległość towarów przy użyciu interfejsu elektronicznego),
- dodanie daty upływu terminu płatności lub dokonania zapłaty w razie skorygowania podstawy opodatkowania w ramach ulgi na złe długi.
Hogart JPK
Wprowadzane przez ustawodawcę zmiany wymagają od przedsiębiorców przystosowywania programów finansowo – księgowych w taki sposób, aby te spełniały wymogi aktualnie obowiązujących przepisów. Rozwiązaniem tej kwestii jest program Hogart JPK, czyli aplikacja spełniająca najnowsze wymogi MF. Hogart JPK to narzędzie, które jest na bieżąco aktualizowane przez firmę Hogart, w związku z czym nie istnieje ryzyko przesłania do urzędu niewłaściwej wersji pliku JPK.
Program Hogart JPK to program pozwalający na zaawansowaną kontrolę procesu generowania plików w formacie JPK (XML) wraz z walidacją ładowania, przetwarzania i generowania danych. To również repozytorium wygenerowanych i przekazanych danych do kontroli wraz z możliwością ich ponownego przywołania, przeglądania, filtrowania i grupowania.
Narzędzie obsługuje wszystkie struktury JPK (JPK_VAT, JPK_KR, JPK_FA, JPK_MAG, JPK_PKPIR, JPK_WB oraz JPK_EWP) i jest przystosowane do współpracy z różnego typu programami ERP (SAP, SunSystems, JD Edwards, Infor SyteLine, Oracle, CDN XL, Exact Globe, iSCALA, Microsoft Dynamics, Simple, SoftLab, Teta, IFS, Baan).
Funkcje Hogart JPK:
- Sprawdzanie spójności poszczególnych struktur wg siebie tj. transakcje vs. salda zois.
- Saldo kont KR_ZOiS ObrotyWinien, ObrotyMa muszą być zgodne z sumą operacji KwotaWinien, KwotaMa w strukturze KR_ZapisyNaKontach.
- Pole NrZapisuDziennika może wystąpić tylko raz w tabeli KR_Dziennik w danym roku obrotowym.
- Numeracja w polu NrZapisuDziennika powinna być ciągła (bez przerw).
- Pole NrZapisu z KR_ZapisyNaKontach musi wystąpić w polu NrZapisuDziennika w KR_Dziennik
- Włączenie po stronie Modułów bankowych walidacji salda (tzn. saldo zamknięcia poprzedniego wyciągu bankowego musi być zgodne z bilansem otwarcia kolejno przetwarzanego wyciągu). Zapewnia potwierdzenie kompletności zaksięgowanych wyciągów bankowych z poszczególnych rachunków.
- Weryfikacja bilansu otwarcia pobieranego z wyciągu bankowego z bilansem otwarcia kont księgowych. Zapewnia potwierdzenie spójności danych księgowych ze stanami rachunków bankowych.
- Sprawdzenie czy w ramach jednego okresu nie występuje więcej niż jeden wiersz z tym samym numerem dokumentu (NrDokumentu) w tabeli VAT_SprzedażWiersze.
- Sprawdzenie czy w ramach jednego okresu raportowego nie występuje więcej niż jeden wiersz z tym samym numerem dokumentu (NrFaktury) w tabeli VAT_ZakupWiersze dla jednego wystawcy (NrIdWystawcy).
- Po wygenerowaniu pliku JPK VAT system prezentuje listę pozycji z rejestrów VAT, które nie zostały zaalokowane do żadnej pozycji JPK.